Тиббиёт

Бугун Урганч шаҳрининг Ўзбекистон меҳмонхонасида Замонавий журналистикани ривожлантириш маркази, UNICEF халқаро ташкилоти ва Юксалиш Умуммиллий Ҳаракати Хоразм вилоят бўлими томонидан «Вакциналашга урғу берган ҳолда COVID-19 пандемияси масалаларини тўғри ёритиш учун журналист ва блогерларнинг салоҳиятини мустаҳкамлаш» мавзуида тренинг ўз ишини бошлади

ҲАЁТ СИНОВЛАРИ….

Бу постни ёзишгача жуда кўп воқеалар, синовлар билан юзма-юз келдим. Ўтган йили сентябрь ойи оиламиз учун оғир синовли давр бўлди. Турмуш ўртоғим икки томонлама пневмонияни ўткир оғир формаси (90%) билан ётиб қолди.

Сил касаллиги ҳаво-томчи инфекцияси ҳисобланади. Ушбу касаллик  асосан ўпкага зиён етказади. Шунингдек, у одам организмининг соч ва тирноғидан бошқа ҳамма аъзоларига “ҳужум” қилиши мумкин. Касалликнинг юзага келишига mycobacterium tuberculosis бактериялари сабабчидир. Улар муайян соҳаларда яллиғланишни келтириб чиқаради, натижада тўқималарда тугунлар ва некроз ўчоқлари, яъни ўлик тўқималар ҳосил бўлади. Улар туфайли органлар нормал ишлай олмайди, тана эса умумий интоксикация билан жавоб қайтаради. Агар иммунитет ёки дори-дармонлар касалликни вақтида тўхтатмаса, инсон ҳаётдан кўз юмиши ҳам мумкин. Инфекциянинг асосий ўчоғи бемор инсонлар саналади. Шунингндек, ушбу касаллик жониворлардан ҳам юқиши мумкин. Атрофда касаллар қанча кўп бўлса, инфекцияни юқтириш хавфи ҳам шунча юқори бўлади.

Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти томонидан сил таёқчаси аниқланган кун 24 март — Бутунжаҳон силга қарши курашиш куни деб эълон қилинган. Маълумотларга кўра дунё аҳолисининг тахминан учдан бир қисми мазкур касаллик билан юзлашган.

Сил маккор касаллик. Силнинг маккорлиги шундаки, у кўп ҳолларда грипп ёки нафас йўлларининг шамоллаши ниқоби остида кечади. Нафас йўлларини шамоллашида ишлатиладиган дорилар эса сил таёқчаларини ўлдиролмайди. Оқибатда одам касалликни ўтказиб юборади. Агар бемор вақтида даволанмаса, йўтал кучайиб, балғам ажаралиб чиқади, баъзан қон тупуради.

Электрон почтамга келган навбатдаги хат ана шу сўзлар билан бошланган экан. Хат муаллифи 40 ёшдан ошган, чекка қишлоқлардан бирида яшовчи, уй бекаси ва 4 нафар боланинг онаси Холида опа экан. Холида опа ушбу хатида турмуш ўртоғи Ботир аканинг синовли ҳаёти ҳақида сўз юритган. Уни сизга ҳам илинишни лозим топдим, азиз ўқувчим!

Сил касаллигининг ҳар қандай шаклига дучор бўлган беморлар қуйидаги имтиёзлар эга:

Урганч шаҳрида “Бола соғлиги, хусусан, иммунизация масалаларини оммавий ахборот воситаларида ёритиш” мавзуида ЮНИСЕФнинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси ва Журналистларни қайта тайёрлаш маркази ҳамкорлигида семинар тренинг ташкил этилди.

Ўзбекистон Республикаси Президенти “Ихтисослаштирилган фтизиатрия ва пульмонология ёрдами кўрсатиш тизимини такомиллаштириш чора-тадбирлари тўғрисида”ги қарорни имзолади.

Силга қарши курашнинг «Бемор – эътибор марказида» (ингл. patient-centered) модели тақдим этилди.
Дастур кўмагида 2600 дан зиёд муттахассислар ва жамоат етакчилари эндиликда тиббиёт муассасаларида ва маҳаллий шароитларда, сил ва КДТСК турлари билан касалланган беморларга йўналтирилган «Бемор – эътибор марказида» сифатли тиббий хизматини амалга оширишмоқда.